Rafał Cezary Piechociński
Świat środkowoamerykańskich orchidei
Geozeta nr 10
artykuł czytany
8059
razy
Orchidee są nazywane także storczykami. Większość z nich jest epifitami. Rosną na gałęziach drzew lub na skałach. Składniki pokarmowe pobierają za pomocą korzeni czepnych a wilgoć powietrznych. Posiadają poziome kłącza, z których wyrasta pionowy i często rozdęty, magazynujący wodę twór. Ich znamienną cechą jest występowanie trzech zewnętrznych działek kielicha i trzech płatków. We wnętrzu osadzony jest słupek, na czubku którego umieszczona jest zawierająca kwiatowe pyłki czapeczka. Storczyki uprawiane są właśnie ze względu na piękne i ozdobne kwiaty. Większość z nich jest żółta, chociaż często można zobaczyć kwiaty różowe, fioletowe, brązowe, zielone i białe. Ich kielichy mogą być przezroczyste, nakrapiane lub pręgowane.
Orchidee zapylają owady i kolibry (najmniejsze ptaki świata). Rośliny te wytworzyły różne techniki i sposoby zwabiania insektów. Część z nich odurza swoich gości toksycznym nektarem. Jedna z orchidei, kształtem przypominająca osę (poszczególne elementy jej kwiatu podobne są do oczu, czółek i skrzydeł owada), wytwarza zapach podobny do zapachu samicy. Przyciąga to samce, które próbują z nią kopulować.
Orchidea (pendulant petals) wyróżnia się płatkami dochodzącymi do pół metra długości. Kolejna, zwana "prostytutką nocy" (la putita de noche) w dzień jest bezwonna, a nocą produkuje tak przenikliwą i intensywną woń, że nikt nie chce trzymać jej w domu.
Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że orchideą jest również wanilia (Vanilla planifolia). Znane nam jako aromatyczne przyprawy olejki eteryczne (inaczej wanilina) zawarte są w owocach nadrzewnego storczykowatego pnącza o tej właśnie nazwie.
Najbogatszą florą orchidei w Ameryce Środkowej szczyci się Kostaryka. Na jej terytorium zanotowano aż 1800 odmian. Pewien botanik odkrył niegdyś 47 różnych gatunków tej rośliny na jednym drzewie. Rokrocznie, w marcu, w San José odbywa się spektakularny pokaz najpiękniejszych okazów.
Od 1939 roku storczyk Guardia Morada (Cattleya skinneri) jest uważany za kwiat narodowy Kostaryki. Jego nazwa pochodzi od brytyjskiego botanika, który po przyjeździe do Kostaryki zauroczony był jej różowymi kwiatami. Storczyk ten występuje na całym obszarze Ameryki Środkowej. Okres jego kwitnienia przypada na miesiące od kwietnia do czerwca. Największe skupiska znajdują się na terenach Las Pailas i Las Hornilas w Parku Narodowym Wulkanu Rincón de la Vieja.
Od 11 lutego 1934 roku inna z orchidei - orchidea biała (Lycaste virginalis alba) jest kwiatem narodowym Gwatemali. Największe jej ilości w tym kraju porastają okolice Cobán, lasy departamentów Baja i Alta Verapaz oraz okolice miasta Izabal w departamencie Petén. Kwitnie od października do lutego. Została odkryta w 1840 roku przez orchidologa i brytyjskiego konsula Jorge Ure Skinera. Istnieje indiańska legenda głosząca, że biała orchidea jest indiańską pięknością zamienioną w kwiat. Orchidee są również kwiatami narodowymi Belize (Czarna Orchidea - Encyllia cocheeata), Hondurasu (Brassauola digbiana) i Panamy (orchidea świętego ducha).
Przeczytaj podobne artykuły