Prawdziwa magia Podkarpacia - karpackie klimaty w Krośnie 2008-07-22
Urząd Miasta Krosna (województwo podkarpackie) przygotował niezwykłą propozycję dla tych, którzy właśnie planują wakacje i pragną je spędzić w nietuzinkowy sposób. To głównie do nich adresowane są Karpackie Klimaty - trzydniowe święto podkarpackiego pogranicza, najbardziej zagadkowego i niezbadanego zakątka Polski. Warto więc poznać jego tajemnicę, zarezerwować swój wolny czas na ostatni weekend sierpnia (29 – 31.08.2008) i... przyjechać do Krosna!
Karpackie Klimaty to międzynarodowa impreza, prezentująca wielowiekową spuściznę kulturalną i historyczną regionu karpackiego. Swój udział w tegorocznej edycji potwierdzili goście z Polski, Ukrainy, Słowacji i Węgier. Wydarzenie łączy czar zamierzchłych czasów z nowoczesnością, ukazuje nieznany powab Galicji, przedstawia jej różnorodność i zabiera w podróż artystyczną, kulturową i kulinarną.
Karpackie Klimaty zmieniają średniowieczny rynek krośnieński w tętniące życiem centrum pogranicza. Wśród wielu wydarzeń towarzyszących imprezie każdy znajdzie dla siebie coś wyjątkowego i niespotykanego. I tak miłośnicy kulinariów kresowych posmakują wybornych dań kuchni łemkowskiej i słowackiej. Będą także mogli degustować wina węgierskie podczas Festiwalu Wina Węgierskiego im. Roberta Portiusa. Warto zaznaczyć, że jest to jedyna otwarta impreza winiarska, która odbywa się pod gołym niebem. Wielu zainteresowanych przyciągną wybory Ulubionego Chleba Krośnian. Zapach i smak pieczywa prezentowanego na krośnieńskiej starówce zadowoli najbardziej wybrednych Gości imprezy. Nie pominięto również fanów muzyki karpackiej. W trakcie Karpackich Klimatów wystąpią grupy folklorystyczne i folkowe (chociażby tak uznane kapele jak Karpatia, Siklawa czy Elektro Góralska Kapela Ziomalska Psio Crew). Publiczność będzie także podziwiać barwne choreografie zespołów tanecznych i śpiewać wspólnie z kapelami ludowymi. Miłośników wystaw zachwyci Międzynarodowe Biennale Artystycznej Tkaniny Lnianej "Z krosna do Krosna". Nawiązano też do bogatej tradycji szklarskiej i naftowej naszego regionu. Karpackie Klimaty to ekspozycje szkła, lamp naftowych oraz pokazy wytopu szkła, prowadzone "na żywo" pod gołym niebem. Nie zapomniano o pasjonatach sztuki ludowej: wśród zabytkowych kamieniczek krośnieńskiej starówki pojawią się rzędy straganów, wystawianych przez twórców ludowych i rękodzielników. Jeszcze więcej wrażeń gwarantują wielobarwne korowody szczudlarzy i żonglerów, sowizdrzalskie parady, spektakle teatrów ulicznych, widowiska uliczne, nocne zwiedzania kościołów i wieczorne pokazy rycerskie.
"Karpackie Klimaty to jedyna w swoim rodzaju impreza, która wypełnia białą plamę na wakacyjnej, turystycznej mapie Polski w jej południowych rejonach", mówi Piotr Przytocki, prezydent Krosna. "Jest nie tylko dopełnieniem krajowej oferty kulturalno-rozrywkowej, ale również pewną ideą, otwierającą Polskę na Podkarpacie. Poprzez nią chcemy przedstawić klimat tego miejsca, wyróżniający się zdecydowanie nie tylko ze względu na wielorakość atrakcji architektonicznych czy kulturalnych, ale także przez panującą tutaj atmosferę. Pragniemy też zaprzeczyć schematom myślowym, krzywdzących naszą społeczność. Karpackie Klimaty to zupełnie nowe Podkarpacie: nowoczesne, tolerancyjne, a jednocześnie pełne magii, której nie ma już tak wiele zakątków naszego kraju. Dlatego warto przyjechać do Krosna i przekonać się o tym osobiście".
Atrakcje tegorocznej imprezy – do zobaczenia tylko w Krośnie.
* Festiwal Win Węgierskich im. R. W. Portiusa
Organizatorzy: Urząd Miasta Krosna, Stowarzyszenie Portius, Winiarnia Portius.
Opis: Wielu uznaje nasz festiwal za wielkie święto miłośników wina i kultury Węgier. To przecież jedyna tego typu impreza w Polsce, która jest całkowicie otwarta dla publiczności. W szeregu przepięknych, wiklinowo-drewnianych pawilonów można posmakować najlepszych węgierskich win, a pewno i zdecydować się na większe winne zakupy. Nie należy pominąć specjalnych degustacji, gdzie koneserzy i miłośnicy napoju spotykają się z winiarzami, słuchają opowieści o tworzeniu tego trunku – a wszystko to z historią Krosna i regionu karpackiego w tle. Podczas degustacji koncertują węgierscy muzycy, odbywają się pokazy kulinarne oraz wystawy i filmy o tematyce polsko-węgierskiej. Dzięki temu poznaje się Krosno niezwykłe, bo wpisane na wieki w "Karpacki Szlak Wina". Poświadczają to liczne pamiątki po Portiusie: kupcu i mecenasie sztuki, który był bohaterem bliskich związków kulturalnych i handlowych między Polską a Węgrami. Jak widać, nie bez powodu Festiwal Win Węgierskich organizujemy pod jego egidą...
Robert Wojciech Portius - imigrant ze Szkocji. Przybył do Krosna na początku lat dwudziestych XVII w. Na handlu węgierskim winem zbudował fortunę, stając się postacią, której legenda przetrwała do dzisiaj. W połowie XVII stulecia całkowicie zmonopolizował handel węgierskim winem. Kupował je za olbrzymie pieniądze i sprzedawał na terenie większych miast Polski oraz daleko za granicę, nawet do Szkocji. Własnym kosztem odbudował po pożarze krośnieński kościół Farny i wyposażył go w obrazy, ołtarze i kaplice. Wybudował dzwonnicę, która stała się wizytówkę miasta. W jej wnętrzu znajdują się olbrzymie dzwony jego fundacji - Jan, Marian i Urban (ten ostatni to jeden z największych dzwonów w naszym kraju). W 1657 roku Portius był Komendantem Miasta Krosna, mianowanym przez króla Jana Kazimierza. W tym też czasie, przy pełnym zaangażowaniu nadzorczym i finansowym, Portius wybudował ponad trzysta metrów nowych miejskich murów obronnych, wyremontował Bramę Węgierską i wykonał wiele inwestycji, służących obronności miasta. W 1658 roku przeznaczył pokaźne środki finansowe na naukę krośnieńskich dzieci przez bakałarza z Akademii Krakowskiej.
* Międzynarodowe Biennale Artystycznej Tkaniny Lnianej "Z krosna do Krosna"
Organizator: Muzeum Rzemiosła w Krośnie.
Opis: Międzynarodowe Biennale Artystycznej Tkaniny Lnianej "Z krosna do Krosna" to impreza artystyczna, promująca na świecie Podkarpacie poprzez nawiązanie do bogatych tradycji tkackich tego regionu. Wydarzenie przybiera formę konkursu, skierowanego do profesjonalnych środowisk twórczych, zajmujących się artystyczną tkaniną lnianą. Podsumowaniem każdej edycji konkursu jest wystawa prac. Premierowa ekspozycja prezentowana jest w Krośnie, a następnie za granicą, głównie w krajach Euroregionu Karpaty (Słowacja, Ukraina, Węgry). Impreza cieszy się bardzo wysoką rangą, co poświadczają środowiska zajmujące się tkaniną oraz udział artystów z wielu krajów świata takich jak: Austria, Bułgaria, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Islandia, Izrael, Japonia, Kanada, Łotwa, Niemcy, Rosja, Szkocja, Szwajcaria, Słowacja, Szwecja, Turcja, Ukraina, USA, Węgry, Włochy. Tegoroczna edycja imprezy została rozszerzona o konkurs "Z krosna do Krosna - DEBIUTY 2008", skierowany do studentów i ubiegłorocznych absolwentów uczelni artystycznych. Należy podkreślić, że Biennale jest jedyną tego typu imprezą organizowaną na Podkarpaciu. Ze względu na prestiż i ugruntowaną popularność weszło ono na stałe do kalendarza europejskich imprez z dziedziny tkactwa artystycznego. V Międzynarodowe Biennale Artystycznej Tkaniny Lnianej "Z krosna do Krosna" oraz premierowy Konkurs "Z krosna do Krosna" - DEBIUTY 2008 zostały objęte honorowym patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz zyskały poparcie Marszałka Województwa Podkarpackiego i Prezydenta Miasta Krosna.
* Wybór Ulubionego Chleba Krośnian
Organizator: Muzeum Rzemiosła w Krośnie, Cech Rzemiosł Różnych w Krośnie oraz Regionalne Centrum Kultur Pogranicza.
Opis: Konkurs nawiązuje do siedemsetletniej tradycji piekarskiej Krosna – miejscy piekarze swój statut cechowy uzyskali w 1459 r., chociaż już w dokumencie z 1367 r. mówi się o kramach przeznaczonych specjalnie dla przedstawicieli tego zawodu. Niepowtarzalny smak chleba z Krosna, pieczonego według pradawnych receptur, poznają wszyscy Goście "Karpackich Klimatów". Co więcej – można też wybrać najbardziej smakowity chleb imprezy. Do konkurów stają wszyscy miejscy piekarze, dzięki czemu nad krośnieńskim rynkiem unosi się aromatyczny zapach świeżo wypiekanych bochnów. A każdy, kto odda swój głos na wybrany rodzaj chleba, ma szansę wygrać nietypowe i bardzo smakowite nagrody, np. długi na metr, trzykilogramowy chleb staropolski z piekarni Józefa Kiełtyki – laureata certyfikatu Ulubiony Chleb Krośnian 2007.
* Barwne parady uliczne
Organizator: KDK
Opis: Otwarta dla wszystkich zainteresowanych, barwna i rozśpiewana parada, inaugurująca Karpackie Klimaty. Biorą w niej udział ci, którym bliska jest magia dobrej, wspólnej zabawy. Kolorowy korowód przechodzi głównymi ulicami miasta, a przewodzą mu szczudlarze, kuglarze, muzycy ludowi, śpiewacy oraz przedstawiciele stanu rycerskiego. Przy taktach bębnów i w świetle pochodni korowód dociera na krośnieńską starówkę, gdzie staje się uczestnikiem i współtwórcą spektaklu ulicznego, przygotowanego przez grupę "Teatr na Bruku". Klimat zdarzenia wzbogaca zapach węgierskiego wina, rytm muzyki karpackiej, pokazy żonglerskie oraz nocne walki rycerskie, rozgrywające się jedynie przy świetle ognia i księżyca.
* Bieg o Skarb Portiusa
Organizator: Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Krośnie, Gmina Krosno i Stowarzyszenie Portiusa.
Opis: Bieg rozgrywany jest na malowniczej, górzystej trasie o długości 7 km. Uczestnicy startują spod legendarnego zamku Kamieniec, następnie mijają Głębokie i Sporne, aż trafiają do Krosna, gdzie na Rynku zlokalizowana jest meta biegu. Formuła zawodów ma charakter otwarty. Aby zgłosić swój udział w biurze Biegu należy mieć ukończone 12 lat i posiadać aktualne badania zdrowotne. Uczestnicy, którzy zajmą trzy pierwsze miejsca w klasyfikacji generalnej, otrzymają regulaminowe nagrody pieniężne, a zwycięzca Biegu - dodatkowo "Skarb Portiusa". Aby odkryć jego tajemnicę należy... pobiec jak najlepiej i wygrać.
* Spektakl uliczny grupy "Teatr na Bruku"
Organizator: KDK
Opis: "Teatr na Bruku" to wakacyjne warsztaty teatralne, kładące szczególny nacisk na teatr uliczny. Nieocenionym partnerem w realizacji projektu jest Lwowski Teatr Woskresinnia. Dzięki tej ponadgranicznej współpracy adepci sztuki teatralnej mają wspaniałą okazję do tego, aby zdobywać nowe doświadczenia pod okiem znakomitych instruktorów (w ubiegłych latach byli to np. Jarosław i Ałła Fedoryszyn z Teatru Woskriesinnia we Lwowie, Jacek Buczyński z krakowskiego Teatru KTO czy Daniel Jacewicz z Teatru Brama w Srebrnej Górze). Stałe elementy warsztatów to nauka chodzenia na szczudłach, akrobatyka, żonglerka i oczywiście aktorstwo. Efektem warsztatów jest przedstawienie, tłumnie oglądane przez publiczność Karpackich Klimatów. W tym roku spektakl "Teatru na Bruku" odniesie się do legend beskidzkich. Ręczymy, że będzie co oglądać i czego się bać!!!
* "Sztuka Karpacka" i "Smaki Podkarpacia"
Organizator: KDK
Opis: Krosno podtrzymuje swoje wielowiekowe tradycje winiarskie czy piekarskie, a pamięć o nich otacza szczególną troską, dedykując im "Festiwal Win Węgierskich im. R. Portiusa" czy konkurs na "Ulubiony Chleb Krośnian". Nie inaczej jest w tym przypadku. "Sztuka Karpacka" i "Smaki Podkarpacia" to jarmark, nawiązujący do średniowiecznych dni handlowych, które na miejskim rynku odbywały się niezwykle często, wpływając nie tylko na gospodarkę regionalną, ale też i krajową. Tak więc podczas Karpackich Klimatów na starówce staną liczne stragany i ławy, bogato zastawione karpackim rękodziełem oraz potrawami kuchni pogranicza. Jeszcze nikt nie zgromadził w jednym miejscu tylu rzeźb bieszczadzkich aniołów, obrazów, koronek, kilimów, drewnianej i ręcznie robionej biżuterii, wikliny, szkła ozdobnego czy lnianych bibelotów. Oczywiście pomiędzy kolejnymi nawrotami gorączki zakupów należy złapać oddech i nieco się posilić. Pomoże w tym regionalna kuchnia, przygotowana przez tutejszych gastronomików oraz Koła Gospodyń Wiejskich. Miody, kozie sery, gołąbki, kapusta z grochem, różnego rodzaju placki, aromatyczne bigosy, bogracze i zupy bieszczadzkie – wszystkie ugotowane ze stuprocentowo naturalnych składników, pochodzących wprost z gospodarstw ekologicznych. Nic, tylko jeść i kupować, kupować i jeść... Jak za dawnych czasów!
* Na folkową nutę – koncerty
Organizator: KDK
Opis: Nie ma mowy o Karpackich Klimatach bez muzyki. My, ludzie pogranicza, po prostu mamy ją we krwi i nie wyobrażamy sobie, żeby na naszej imprezie mogło jej zabraknąć. Ale uwaga! Jeżeli ktoś szuka muzycznego schematu i standardu – zawiedzie się. W Krośnie stawiamy na dźwięki magiczne, tajemnicze, nieokiełznane, zadziwiające. Takie do zabawy, ale i zadumy, do tańca i do odpoczynku, do śpiewu i rozmowy przy kielichu wina. I jeszcze jedno: tutaj scena nie góruje nad publicznością, tylko w nią wrasta, zapraszając do wspólnej muzycznej podróży po Karpatach. Już teraz możemy zdradzić, że w tym roku Karpackie Klimaty ubarwią:
Zespół Elektro Góralskiej Kapeli Ziomalskiej PSIO CREW (Polska)
Zespół Karpatia (Polska);
Zespół Zgoda z Borysławia (Ukraina);
Zespół Pieśni i Tańca Gierlarowskie Nicponie (Polska);
Zespół Pieśni i Tańca Cementar (Słowacja);
Zespół Caci Vorba (Polska);
Zespół Zeleziar (Słowacja);
Zespół Krajna Chata (Ukraina).
* Turniej rycerski
Organizator: Zakon Rycerzy Boju Dnia Ostatniego
Opis: Sercem Karpackich Klimatów stanie się krośnieński rynek, co nie oznacza, że nasza impreza będzie się odbywała tylko i wyłącznie na jego obszarze. W przerwie pomiędzy kolejnymi kielichami wina trzeba koniecznie odwiedzić walecznych rycerzy, na czas festiwalu zajmujących całe miejskie podgrodzie. Gród Zakonu Rycerzy Boju Dnia Ostatniego powstanie u podnóży starówki i będzie otwarty dla każdego. Nadarzy się więc niepowtarzalna okazja do zbratania się ze stanem rycerskim, który przygotował niezliczone pokazy walk oraz tańców, turnieje strzeleckie, włócznicze i ekspozycje średniowiecznych zbroi. Zaznaczmy jeszcze, że Zakon Rycerzy Boju Dnia Ostatniego to bractwo niezwykłe: w jego szeregach znajdują miejsce nie tylko miłośnicy mediewalnego uzbrojenia i fechtunku, ale przede wszystkim fascynaci całego Średniowiecza. Dlatego spotkanie z nimi to nie tylko prezentacja ich umiejętności szermierskich, lecz także fascynująca "lekcja żywej historii".
* Nocne zwiedzanie kościołów
Organizator: Urząd Miasta, Muzeum Rzemiosła
Opis: Karpackie Klimaty trwają bez przerwy: i w dzień, i w nocy. Ten, kto jest odważny i opanowany, ośmieli się na niezwykłą podróż w czasie. Wystarczy, że weźmie udział w zwiedzaniu krośnieńskich świątyń... ale w zupełnych ciemnościach, gdy do pierwszego brzasku brakuje jeszcze wielu godzin, a smolisty mrok kładzie swój zimny jęzor na spoconych szyjach śmiałych turystów. Jak wtedy wyglądają gotyckie mury kościoła OO. Franciszkanów oraz znajdujące się w jego wnętrzu bogato zdobione renesansowe nagrobki? Co kryje zejście do wczesnobarokowej kaplicy oraz krypty Oświęcimów, w której złożone są trumny z ciałami Anny i Stanisława? Przypomnijmy sobie legendę o ich dramatycznej, tragicznej miłości... A teraz zamknijmy oczy.
My już mamy ciarki na plecach.
* Wystawa krośnieńskiego szkła oraz pokaz wytopu szkła
Organizator: Urząd Miasta
Opis: Wiemy, że wiele osób kojarzy Krosno ze szkłem i oczywiście jest to konotacja jak najbardziej słuszna. Nasz region nazwano "szklanym zagłębiem", ponieważ na jego terenie działa ponad 20 firm, zajmujących się szkłem – czy to artystycznym, czy to gospodarczym, czy użytkowym. Z tego względu na Karpackich Klimatach nie mogło zabraknąć wyrobu, który stał jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli regionu. Na turystów czeka wystawa szkła, prezentowanego przez największe krośnieńskie przedsiębiorstwa. Ale to nie wszystko – na starówce stanie najprawdziwszy piec do wytopu szkła. Czegoś takiego nie można doświadczyć na żadnym innym festiwalu.... Z prostego powodu: tylko Karpackie Klimaty mają taki klimat.