Rilski monastyr - perła bułgarskiego odrodzenia narodowego
artykuł czytany
3950
razy
Jedną z największych atrakcji turystycznych Bułgarii jest wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO zespół budynków prawosławnego Rilskiego Klasztoru Męskiego (Rilskiego manastiru). Położony jest on 117 km na południe od Sofii w samym centrum gór Riła w dolinie rzeki Rilskiej.
Mimo iż obecne budynki klasztoru mają niespełna 200 lat Rilski Monastyr istnieje już od II połowy X wieku. Wtedy to pochodzący z pobliskiej Dupnicy eremita święty Iwan zwany Rilskim zbudował niedaleko od dzisiejszego klasztoru pierwsze zabudowania. Zostały one jednak w 1335 r. zniesione z powierzchni przez lawinę, która zeszła z pobliskich gór. Po 50 latach bułgarski bojar Chrela odbudował klasztor na obecnym miejscu. Z tego okresu zachowała się stojąca na wewnętrznym dziedzińcu i służąca dziś jako dzwonnica 24-metrowa wieża Chreli (Chrelowata Kuła).
Następne wieki były dla monastyru czasem wielokrotnych zniszczeń i grabieży, do których walnie przyczynili się okupujący przez blisko 500 lat Bułgarię Turcy. Sytuacja taka ciągnęła się aż do I połowy XIX wieku kiedy to ze składek narodu bułgarskiego zostały wniesione obecne zabudowania.
Klasztor zbudowany w stylu Bułgarskiego Odrodzenia na planie nieforemnego czworoboku został zaprojektowany i wykonany przez kilku mistrzów architektów i malarzy pochodzących z okolicznych miejscowości. To oni nadali mu obronny charakter otaczając go grubymi u podstawy na ponad 2 metry murami. Do ponurego i mało efektownego z zewnątrz klasztoru wchodzi się przez jedną z dwóch kunsztownie zdobionych bram biorące swe nazwy od miejscowości do, których prowadziły Riły (Rila) i Samokova.
Klasztor od strony dziedzińca wewnętrznego przypomina renesansowe budowle. Dziedziniec wewnętrzny otoczony jest wielokondygnacyjnymi zdobionymi freskami krużgankami i balkonami, z których wchodzi się do pomieszczeń klasztornych. W chwili obecnej mieszczą się w nich sale muzealne i wieloosobowe pokoje przystosowane na przyjmowanie gości (noc w trzydziesto osobowej sali kosztuje ok. 20 złotych).
Kompleks klasztorny uzupełnia , stojąca w centrum XIX-wieczna cerkiew pod wezwaniem Bogurodzicy. Zewnętrzne ściany cerkwi pokrywają bajecznie kolorowe malowidła przedstawiające sceny ze Starego Testamentu m.in. proroków, grzechy główne, koniec świata. Wnętrze świątyni ogarnia półmrok rozświetlany jedynie przez snopy światła dostające się poprzez wysoko umieszczone małe okna oraz ogniki świec modlitewnych palących się w intencjach przedstawionych Bogu przez rzesze pielgrzymów odwiedzających to miejsce.. W tym nikłym świetle dostrzec można bogato złocone, barwne freski ukazujące sceny z Nowego Testamentu oraz będący szczytowym osiągnięciem sztuki snycerskiej Bułgarskiego Odrodzenia rzeźbiony i złocony ikonostas.
Rilski Monastyr oprócz funkcji religijnej pełnił również role centrum oświatowego, kulturalnego oraz centrum ruchu oporu przeciwko Turkom. To właśnie z tego klasztoru rozchodziły się nowe idee i tu zaczynało się większość powstań przeciwko najeźdźcy.
Przeczytaj podobne artykułyfotoreportaż